8 lat Zbigniewa Dychty

Prezydent Zbigniew Dychto opuszcza ratusz, ale już wpisał się w historię tego miasta jako jedna z barwniejszych postaci.

Kiedy długoletni dyrektor „Elektryka” poinformował w 2006 roku, że chce być prezydentem niewielu dawało mu szansę. Nie startował z żadnej partii. W jego komitecie wyborczym znaleźli się znajomi i byli uczniowie. Wcześniej był radnym miejskim. Dychto wszedł z hukiem do drugiej tury i tam nie dał szans startującemu z Platformy Obywatelskiej Krzysztofowi Haburze. Dychto wygrał stosunkiem głosów 10 991 do 5 402. Kiedy dowiedział się o wygranej, płakał jak dziecko. Dziś wiele osób twierdzi, że to Habura tak naprawdę wygrał. Jako starosta nie musiał się zmagać z problemami zadłużonego miasta.

Szpital albo Mordor

Skąd wziął się miejski dług? Finanse miasta pogrążył szpital (miasto jest właścicielem), a dokładnie osoby, które nim zarządzały. W 2004 roku zadłużony na 36 mln zł szpital w Pabianicach zawarł pod koniec roku (za prezydentury Jana Bernera) umowę na usługi doradcze z łódzką spółką Evanna. Przez 4 lata dług urósł o kolejne 40 milionów. Tak Zbigniew Dychto wypowiadał się w czerwcu 2008 roku w wywiadzie dla portalu rynekzdrowia.pl. – To skutek zbyt kosztownego doradzania i wyjątkowej niegospodarności. Przykłady to pożyczanie od prezesa Evanny kwoty w wysokości 1,8 mln zł i oddawanie długu po 4 miesiącach w wysokości 2,2 mln złotych.

Kiedy w 2005 roku spółce Evanna zlecono do wykonania wycenę szpitala, ta zleciła to innemu podwykonawcy. Z tą różnicą, że podmiot wykonał wycenę za 18 tys. zł, a Evanna sprzedała dokument szpitalowi za 86 tys. zł.

Prezydent musiał podjąć decyzję, co dalej ze szpitalem, bo dług przekroczył 100 milionów złotych i funkcjonowanie miasta było zagrożone . Miał kilka wariantów. Mógł zamknąć szpital, sprzedać albo przekształcić w spółkę samorządową. Wybrał trzecią opcję. – Pierwszej możliwości ze zrozumiałych względów nie mogliśmy brać pod uwagę. A prywatyzacja naszym zdaniem nie dawała gwarancji, że ten szpital przetrwa – tłumaczył wtedy Dychto.

I tak ruszył proces przekształcenia szpitala w spółkę, co wiązało się z przejęciem długu. Wszystko zależało od tego ile pieniędzy uda nam się pozyskać z Ministerstwa Zdrowia w ramach tzw. planu B. Dokumenty do programu złożone zostały w październiku 2009 roku. W kwietniu w tej sprawie do Pabianic przyjechał ówczesna minister zdrowia Ewa Kopacz. Proces przekształcenia w spółkę i zaakceptowania planu B. trwał prawie dwa lata. Miasto otrzymało z ministerstwa jedynie 31 200 000 złotych. Pozostałe 70 milionów złotych ma zostać całkowicie spłacone do 2017 roku.

To był ciężki rok

Na początku 2009 roku Zbigniew Dychto znalazł się w katalogu osób publicznych, sporządzonym przez Biuro Lustracyjne IPN jako kontakt operacyjny Służby Bezpieczeństwa. Z materiałów ewidencyjnych wynikało, że Dychto został zarejestrowany 26 listopada 1985 roku pod nr 51934 przez Referat III Rejonowego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Pabianicach pod pseudonimem „Zbyszko”. Wyrejestrowano go 9 stycznia 1990 roku. IPN podaje, że materiały dotyczące tej współpracy zostały zniszczone. Dychto postanowił, że będzie bronił dobrego imienia.

– Na nikogo nie donosiłem – zapewniał prezydent. Proces ruszył dopiero po dwóch latach w lutym 2011 roku. Zeznawał prezydent i m.in. dwaj funkcjonariusze Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych, którzy kontaktowali się z prezydentem w tamtych latach. 1 marca 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi uznał, że Zbigniew Dychto nie jest kłamcą lustracyjnym. Decyzję tę podtrzymał Sąd Apelacyjny w Łodzi w lipcu tego samego

Również w 2009 roku na próbę wystawione zostało zaufanie mieszkańców do prezydenta. W grudniu 2009 w Pabianicach przeprowadzone zostało referendum ws. odwołania Zbigniewa Dychto z funkcji. Pomysłodawcą był Ryszard Tkacz kierujący grupą członków Pabianickiej Spółdzielni Mieszkaniowej niezadowolonych z podwyżek cen za ogrzewanie, wodę i odprowadzanie ścieków. Zebrano ponad 6 tysięcy podpisów poparcia dla zorganizowania referendum.

– Prezydent mógł zapobiec tak wysokim podwyżkom. Mógł szukać sponsorów, wypuścić obligacje zakładów energetycznych, wystąpić o dofinansowanie dla najbiedniejszych mieszkańców – mówił Ryszard Tkacz na spotkaniach przed ratuszem.

Dychto wyszedł z opresji tylko lekko poturbowany. Referendum było nieważne. Powodem była niska frekwencja, która wyniosła 10,82 procent. W głosowaniu wzięło udział niewiele ponad 6 280 osób. Do głosowania uprawnionych było 57 975 osób. Żeby wyniki referendum były wiążące, głosy powinno oddać ponad 10 320 mieszkańców, czyli 3/5 z biorących udział w drugiej turze wyborów prezydenta w 2006 roku. Za odwołaniem Zbigniewa Dychto głosowały 2054 osoby, przeciw było 4175 osób.

Goście z Wrocławia i gruby przekręt

Po referendum Dychto poczuł, że jest mocny. Poczuła to też lokalna scena polityczna. Platforma Obywatelska dogadała się z prezydentem w sprawie zbliżających się wyborów samorządowych. Dychto startował z listy PO. Partia najwyraźniej nie miała mocnego kandydata, który mógłby stanąć w szranki z aktualnie panującym. Nie było też mocnych kontrkandydatów z innych partii. Po drugiej stronie stanął Dariusz Wypych z Prawa i Sprawiedliwości, którego Dychto najpierw zrobił wiceprezydentem, a później z hukiem wywalił z urzędu. Sojusz Lewicy Demokratycznej wystawił opatrzonego Bogdana Piotrowskiego. Dychto załatwił sprawę w pierwszej turze zdobywając 65,46% głosów.

Zaczął rządzić drugą kadencję, ale nie cieszył się długo z wygranej. Jego radość zmącili policjanci z Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, którzy 25 stycznia 2011 roku zatrzymali ówczesnego sekretarza miasta Adama Marczaka oraz naczelnika wydziału promocji Pawła P. Pabianiccy urzędnicy, usłyszeli zarzut korupcji w związku z przetargami na organizację imprez masowych w Pabianicach.

Chodziło o Dni Pabianic. Obaj przyznali się do winy. Po wpłaceniu kaucji, po 10 000 złotych, zostali zwolnieni do domu przez Prokuraturę Okręgową we Wrocławiu. Funkcjonariusze przez kilka godzin przeczesywali gabinety zatrzymanych urzędników i urzędowe papiery. Szukali dowodów. Obaj oskarżeni zostali zwolnieni z pracy. Sprawa pokazała jednak, że pod nosem prezydenta dzieją się różne, niekoniecznie pozytywne rzeczy.

O tym przekonał się w kwietniu 2014 roku, kiedy światło dzienne ujrzała jedna z większych afer finansowych w tym mieście. Dyrektorka, jej zastępczyni oraz księgowa Przedszkola Miejskiego nr 4 wyprowadziły z kasy ponad milion złotych. Były to świadczenia pracowników, które powinny być wpłacane na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Proceder mógł trwać nawet 4 lata.

Okazało się, że zadłużenie na rzecz ZUS musi spłacić miasto. Z odsetkami wyszło 1 346 354 złotych. Radni zarzucali prezydentowi brak nadzoru na jednostkami podległymi Urzędowi Miejskiemu. Dlatego też w czerwcu nie dostał absolutorium. To wyglądało trochę jak podsumowanie całej kadencji. Radni wytknęli prezydentowi m.in. brak koncepcji na budynek przy Szpitalnej 2, brak pomysłów sprzyjających przedsiębiorczości, konieczność zwrotu pieniędzy za projekty z UE, zbyt małą liczbę remontów z zasobach ZGM, brak ścieżek rowerowych, zbyt mało środków na sport. – Analizując za i przeciw, liczba przeciw przeważa, więc będziemy głosować przeciwko absolutorium – mówił radny Krzysztof Rąkowski.

Liczenie i nokaut

69-letni Zbigniew Dychto postanowił wystartować w trzecich wyborach samorządowych jako kandydat na prezydenta. Stworzył komitet wyborczy Bezpartyjny POPIS Zbigniewa Dychto, do którego dołączyli radni: Renata Uznańska-Bartoszek, Marcin Mieszkalski, Andrzej Sauter oraz Rafał Latuszkiewicz. Wystawili kandydatów do rady miejskiej we wszystkich 23 okręgach. Kampania prezydencka była skromna. Dychto wywiesił kilka małych banerów w mieście i kazał wydrukować gazetkę promocyjną. Na spotkaniu wyborczym przez ponad półgodziny mówił o swoich dokonaniach i planach.

Wziął również udział w Ringu Wyborczym zorganizowanym przez Radio Zet, podczas którego pytania zadawali mieszkańcy. W kuluarach mówiło się, że Dychto ma szansę na drugą turę. Jednak kiedy spłynęły nieoficjalne wyniki z 4 pierwszych obwodów wyborczych wszystko było już jasne. Prezydent miał 188 głosów przy 502 głosach Grzegorza Mackiewicza. Finalnie zajął piąte miejsce z 12-procentowym poparciem. Tym razem powiedzenie „do trzech razy sztuka” nie sprawdziło się.