Temperatura to jedno z największych zagrożeń dla układów elektronicznych. Zbyt wysoka może spowodować ich trwałe uszkodzenie. Aby je ochronić, stosuje się różnego rodzaju zabezpieczenia. Jednymi z najprostszych i zarazem najskuteczniejszych są bezpieczniki termiczne.
Jak działają bezpieczniki termiczne?
Typowe bezpieczniki topikowe reagują na prąd. Rozłączają obwód, gdy natężenie jest zbyt wysokie. W ten sposób chronią instalację lub urządzenia. Bezpieczniki termiczne działają podobnie, z tym że czynnikiem powodującym rozłączenie jest nadmierna temperatura. Jego działanie jest jednorazowe i po przerwaniu przepływu prądu należy wymienić ten element. Jednak koszt bezpiecznika termicznego jest niski w porównaniu do utraty zniszczonego sprzętu. Właśnie dlatego ich stosowanie ma ekonomiczny sens.
Podstawowym składnikiem bezpiecznika termicznego jest trzymający sprężynę topliwy wkład wykonany ze związków metali lub polimerów. Przy krytycznej temperaturze następuje zwolnienie sprężyny i separacja styków oraz przerwanie obwodu.
Oprócz topikowych stosowane są też bezpieczniki bimetaliczne. W tym przypadku to element bimetaliczny stanowiący część konstrukcji wygina się pod wpływem temperatury i blokuje dalszy przepływ prądu. Gdy przegrzane urządzenie ulegnie schłodzeniu, bimetal powraca do swojego poprzedniego stanu, nie trzeba więc dokonywać wymiany bezpiecznika.
Jakie są właściwości bezpiecznika termicznego?
Obecnie stosowane bezpieczniki termiczne mogą reagować nawet na wysoką temperaturę, dochodzącą aż do 240°C. Mają niewielką rezystancję i mogą przewodzić prądy zmienne o dużym natężeniu dochodzącym do 20 A.
Podczas montażu bezpieczników termicznych, których temperatura krytyczna jest niska, warto uważać na ich przegrzanie. Może to doprowadzić do ich uszkodzenia.
Gdzie stosowane są bezpieczniki termiczne?
Niska cena i duża efektywność sprawiły, że bezpiecznik termiczny znalazł szerokie zastosowanie. Używa się go m.in. w transformatorach i maszynach przemysłowych, ale znajdziemy go także w wielu sprzętach domowych, które z racji swojej funkcji są narażone na podwyższoną temperaturę. To m.in.:
- ekspresy do kawy,
- suszarki,
- kuchenki indukcyjne,
- żelazka,
- podgrzewacze wody,
- czajniki.
W żelazkach i czajnikach używa się bezpieczników bimetalicznych, wielorazowego użytku. Bezpieczniki termiczne pojawiają się także w kserokopiarkach, drukarkach laserowych czy silnikach elektrycznych.
Czym różnią się bezpieczniki termiczne?
Wybór właściwego bezpiecznika termicznego to przede wszystkim dobranie produktu o właściwych parametrach. Na co warto zwrócić uwagę? W pierwszej kolejności na maksymalną temperaturę pracy. Należy wybrać taką, przy której istnieje zagrożenie uszkodzenia sprzętu lub pożaru. Ważne jednak aby nie była też za niska, wówczas bowiem bezpiecznik przepali się w normalnym trybie pracy urządzenia.
Inną ważną wartością jest prąd znamionowy, który może się zawierać w przedziale od 1 A do 16 A. Warto też brać pod uwagę napięcie znamionowe oraz prąd maksymalny. Najczęściej w sklepach elektronicznych takich jak tme.eu można bez problemu znaleźć bezpieczniki termiczne o pożądanych parametrach.
