Fotowoltaika – jak działa, ile kosztuje i czy naprawdę się opłaca?

Fotowoltaika – dla jednych to sposób na uniezależnienie od wysokich rachunków za prąd, dla innych inwestycja w ekologię. Co kryje się pod tą nazwą? Jak działa instalacja fotowoltaiczna, ile kosztuje i czy realnie można na niej zyskać? Sprawdźmy.

Jak działa fotowoltaika?

Fotowoltaika to technologia, za pomocą której można zamieniać energię słoneczną w energię elektryczną. Podstawą jej działania są moduły fotowoltaiczne zbudowane z ogniw krzemowych, gdzie – pod wpływem światła słonecznego – zachodzi efekt fotowoltaiczny i powstaje napięcie elektryczne. Wygenerowany w ten sposób prąd stały transportowany jest przewodami do falownika (inwertera), a ten zamienia go na prąd przemienny (możliwy do wykorzystania w gospodarstwie domowym).

Większości z nas fotowoltaika kojarzy się z czymś nowoczesnym. Tymczasem technologia, za sprawą której można przekształcać promieniowanie słoneczne na energię elektryczną, odkryta została w XIX wieku, natomiast w wieku XX zdołano ten fenomen wyjaśnić oraz wykorzystać. Początkowo wspomagała ona podróże kosmiczne, z czasem zaś została wdrożona do codziennego życia, by dziś skutecznie zasilać gospodarstwa domowe, fabryki czy budynki użytku publicznego.

Jak zbudowana jest instalacja fotowoltaiczna?

Budowa instalacji PV (fotowoltaicznej) obejmuje przede wszystkim panele fotowoltaiczne (lub: moduły fotowoltaiczne). Mogą być one osadzone na dachu albo gruncie, z wykorzystaniem specjalnych konstrukcji wsporczych. Obowiązkowymi elementami instalacji są ponadto falownik (inwerter) – „skrzynka”, dzięki której możliwe jest przekształcenie prądu stałego DC w prąd przemienny AC, okablowanie, licznik dwukierunkowy, a opcjonalnie (i coraz częściej) także magazyn energii (akumulator).

Liczba paneli fotowoltaicznych w budynku zależy od jego całkowitego zapotrzebowania na energię, typu paneli oraz oczywiście możliwości montażowych. Dobrze dobrany system powinien uwzględniać także ukierunkowanie połaci dachu, kąt nachylenia, zacienienie i lokalizację – czynniki środowiskowe przekładające się bezpośrednio na efektywność instalacji PV. To dlatego fotowoltaikę należy każdorazowo dobierać z pomocą ekspertów, korzystając ze sprawdzonych rozwiązań oraz doświadczenia renomowanych firm.

Ile kosztuje fotowoltaika?

Cena instalacji fotowoltaicznej warunkowana jest mocą systemu oraz użytymi komponentami. Na te z kolei wpływają już indywidualne warunki środowiskowe czy preferencje użytkowników systemu. Przykładowo gospodarstwo domowe zużywające rocznie 4000-5000 kWh będzie potrzebować prawdopodobnie instalacji PV o mocy 5-6 kWp, a koszt takiej inwestycji (z montażem, bez magazynu energii) wyniesie 27-35 tys. zł.

Jeśli chcemy dodatkowo zainstalować magazyn energii, cena wzrośnie o około 15-20 tys. zł. Na ten krok decyduje się coraz więcej użytkowników, ponieważ zwiększa on niezależność i umożliwia wykorzystanie większej ilości energii na własne potrzeby. Trzeba bowiem pamiętać, że każda nadwyżka wygenerowana przed system – by nie została utracona – może być albo zmagazynowana w akumulatorach, albo przesłana do zewnętrznej sieci energetycznej, skąd w razie deficytu trzeba ją będzie odkupić – nieco taniej, niż po obowiązujących stawkach, ale zawsze bilans będzie mniej korzystny, niż w przypadku pozyskiwania jej całkowicie za darmo za sprawą paneli.

Czy fotowoltaika się opłaca?

Odpowiedź brzmi: tak – fotowoltaika się opłaca. Warto jednak mieć na uwadze, że w system najpierw trzeba zainwestować. Pozyskane dzięki fotowoltaice oszczędności najpierw pokryją koszty, a w dłuższej perspektywie zapewnią duże oszczędności. Jakiego rzędu?

Zakładając, że roczne zużycie prądu w gospodarstwie wynosi 5000 kWh, a cena energii elektrycznej to 1,29 zł/kWh, to rachunki za prąd wyniosą ok. 6450 zł/rok. Dobrze dobrana instalacja może zredukować tę kwotę o 1000-1500 zł (bez magazynu, w systemie net-billingu) lub do nawet blisko zera, jeśli korzystasz z magazynu energii i optymalizujesz zużycie energii. Sprawia to, że inwestycja w fotowoltaikę (zwłaszcza z dofinansowanie z programu „Mój Prąd”) może zwrócić się nawet w kilka lat, a potem system działa dalej i wspiera domowy budżet.

Dla kogo fotowoltaika to dobry wybór?

Inwestycja w fotowoltaikę to rozwiązanie opłacalne dla każdego, kto chce znacząco zredukować rachunki za prąd, zużywa go głównie w dzień lub ma możliwość magazynowania energii. Dzięki niej można stopniowo lub całkowicie uniezależnić się od zewnętrznych dostawców, wspierać ekologię, a także inne technologie OZE (np. pompy ciepła, nowoczesne ogrzewanie elektryczne), w których upatrywana jest przyszłość globalnej energetyki. Jeśli myślisz o własnym domu na lata i planujesz długoterminowe oszczędności – fotowoltaika to dobry wybór. Dodatkową korzyścią inwestycji już teraz jest możliwość dofinansowania zakupu oraz instalacji paneli oraz magazynów energii w ramach programu „Mój Prąd”. Warto przyjrzeć się bliżej warunkom dotacji, a w kontekście inwestycji – skonsultować przedsięwzięcie z doświadczoną firmą i zespołem ekspertów, wybierając sprawdzone rozwiązania od renomowanych dostawców.